DEMET GÜROL ve AYGEN SÖNMEZ - Rapor

Konu: I. TBMM Binası /Kurtuluş Savaşı Müzesinin Yenilemesi


KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE
RAPOR

1920-24 yılları arasında Büyük Millet Meclisi olarak hizmet vermiş olan Kurtuluş Savaşı Müzesinin, Müzeler ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığının 24.09.2007 tarih ve 162308 sayılı yazısı ile de belirtildiği üzere, Döneminin tarihine ışık tutan bir şekilde geliştirilmesi, görsel-işitsel teknik ve teknolojilerin kullanılarak çağdaş tarih müzesi niteliğinin kazandırılması amacıyla projesini yeniden değerlendirilmesi hususunda Cumhuriyet ve Kurtuluş Savaşı Müze Müdürlüğünde geniş katılımlı toplantılar yapılmış olup aşağıdaki hususlar belirtilmiştir.

• Üst Kattaki mevcut obje-belge teşhirine yönelik düzeninin korunması, ancak, perde, aydınlatma v.d. gerekli yenilemenin yapılması, mevcut bayrak vitrininin yenilenmesi, silah teşhiri oluşturulması

• Üst kat cadde yönü ortadaki Kulis Odası ile her iki tarafındaki birbirine geçişli odaların yeniden değerlendirilerek bir veya iki odada sinevizyon tanıtım odası yapılması

• Cumhuriyet’in ilanına kadar olan Kurtuluş Savaşı Döneminin Anıtkabir Müzesinde anlatılmış olması nedeniyle Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi Binasında “Savaşan Meclis” veya “Milli Mücadele ve İstiklal Meclisi” temasına yönelik “Cumhuriyet burada kuruldu” “Kurtuluş Savaşı buradan idare edildi” veya “Sevr Anlaşmasını geçersiz kılan Ulusal Kurtuluş Savaşı Kararı burada alındı” benzeri alt başlıklar belirlenerek küçük senaryolar oluşturulması, belgeseller hazırlatılması, meclis kompozisyonuna yönelik canlandırmalar yapılması, Meclis Salonunda yaratılacak işitsel efektlerle meclis yoklamasının canlandırılması ile eşzamanlı olarak adı geçen vekillere yönelik görüntülerin görsel olarak verilmesi

• Cumhuriyet Caddesine yönelik konumlanmış balkonda çekilmiş tarihi fotoğraflardan yararlanarak, yoldan geçenlere görerek müzenin cazibesini arttırılmasını amaçlayan 1/1 ölçekte canlandırmalara gidilmesi

• Bu binada yaşanan “Meclisin açılışı”, “Savaşın Kazanılması” Tevhid-i Tedrisat” “Ankara’nın Başkent Oluşu”, “Cumhuriyet’in Kuruluşu” “Halifeliğin Kaldırılması” gibi kronolojik olayların yanı sıra aynı anda dünyada gerçekleşen önemli gelişmelere de değinilmesi

• Önceden teşhire katılması planlanmış ama ödenek yetersizliği nedeniyle gerçekleştirilememiş Alt (yarı-bodrum) Katının da teşhire açılması. Bu kattaki Meclis Salonunun altına gelen ortası üç sütunlu mekanın, Fotoğrafhane olarak kullanılan mekanın (tanıtım odası: sine-multi vizyon) ve Kulis odasının altına gelen mekanın (tercihen çocuklara yönelik) değerlendirilmesinin uygun olacağı,

• Bundan sonraki aşamanın ise Müze önderliğinde hazırlanacak senaryo içerikleri ile kontrollük teşkilatı tarafından senaryoya uygun kullanılacak teknik ve/veya teknolojik malzemenin belirlenmesi olduğu konuşulmuştur.

Bu amaçla, ihtiyaç duyulan senaryonun hazırlanması ve uygun anlatım tekniklerinin seçilmesi amacıyla, daha önce Kurtuluş Savaşı ile ilgili çalışmaları olduğu bilinen Anadolu Medeniyetleri Müzesi arkeologu Melek YILDIZTURAN’ın görevlendirilmesi sağlanmıştır.

Genel Müdürlüğümüz 2007 Yılı Yatırım programında yer alan Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet Müzesi Onarım İşi ihale edilmiş olup Delta İnş. Firması ile 1.248.605,00 YTL bedelli sözleşme, 15.10.2007 tarihinde imzalanarak 16.10.2007 tarihinde yer teslimi yapılmıştır. (İş bitim tarihi 30.10.2008 dir.) Ancak, söz konusu işin yaklaşık maliyeti kapsamındaki imalatlar daha çok proje çalışması tamamlanmış Cumhuriyet Müzesi (II. TBMM) ile ilgili olup Kurtuluş Savaşı Müzesinin (I. TBMM) (alt katına yönelik bir düzenleme öngörülmediğinden) keşfi Rölöve Projesi, çatı onarımı, vitrinler ve dışardaki bazı onarım imalat kalemleri ile sınırlı tutulmuştur.

Teşhir bütünlüğü için öngörülen alt kat düzenlemesinin ikinci etap olarak değerlendirilmesi, yukarda belirtilen nedenlerle, üst katta yapılacak çalışmanın tamamlanmasından sonraya bırakılması ve bu süre içinde, alt kata yönelik senaryo ve teşhir/anlatım projesinin geliştirilmesi gerektiği öngörülmektedir.

Bu aşamada, hazırlanması gereken senaryo çalışmaları için askeri tarih alanında bilgili obje-anlatım uyumunu sağlamaya yönelik birikimi bulunan danışmanların rehberliğine ihtiyaç duyulmaktadır.

Bu nedenle, yapılan araştırma sonucu, ekteki özgeçmişlerinde belirtildiği üzere, yayınları ve askeri tarih ile ilgili birikimlerinden yararlanmak üzere Prof. Dr. Cemalettin TAŞKIRAN ve Tarih Müzesi tecrübelerinden yararlanmak üzere Sanat Tarihçi Cevat İNCE’nin, Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet Müzesi için ihtiyaç duyulan senaryonun hazırlanması ve uygun anlatım tekniklerinin seçilmesinde danışmanlar olarak hizmet vermek üzere, iş bitim tarihi olan 30.10.2008 e kadar, periyodik olarak iaşe, ibate ve yol masrafları Genel Müdürlüğümüzce karşılanmak üzere Ankara’da görevlendirilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

Durumu talimatlarınıza arz ederiz.


Demet GÜROL
Kültür ve Turizm Uzmanı
Y. Mimar (Projeci + Kontrol)


Aygen SÖNMEZ
İç Mimar (Projeci + Kontrol)